1821-2021

Dumni ze Zgierza

W 2021 roku obchodzimy dwusetną rocznicę podpisania Umowy Zgierskiej.

Dokument z 30 marca 1821 roku miał przełomowe znaczenie dla historii naszego miasta. Powstał w bardzo ważnym momencie i sprawił, że odtąd Zgierz mógł rozwijać się jako nowoczesny ośrodek sukienniczy.

Umowa Zgierska była impulsem dla rozwoju całego regionu. To Zgierz był historycznie pierwszym miastem tkaczy, kolebką Ziemi Obiecanej.

Dopiero w późniejszych latach nastąpił burzliwy rozwój przemysłowej Łodzi.

Jesteśmy dumni ze Zgierza – jego pionierskiej roli w historii „włókienniczego zagłębia”, sukienniczej tradycji i wielokulturowości.

Dziś, nawiązując do wydarzeń sprzed 200 lat, chcemy żyć w Zgierzu przyjaznym: dla młodych i seniorów, dla mieszkańców i gości, dla przedsiębiorców i turystów.

Chcemy, by Zgierz był dobrym miejscem do życia, pracy, nauki i rozrywki.

Rajmund Rembieliński

Patriota, społecznik, wizjoner swoich czasów był pomysłodawcą Umowy Zgierskiej. Śmiało nazwać go możemy ojcem “miasta tkaczy”. Zaprosił zagranicznych wytwórców sukna do podpisania umowy, dzięki której mistrzowie tkactwa mogli osiedlać się tutaj i rozwijać w oparciu o system rozlicznych ułatwień. W ten sposób Rembieliński dał impuls prawdziwej rewolucji przemysłowej, która na długie lata zdecydowała o potędze gospodarczej Zgierza i otaczających go miast.

Czym była Umowa Zgierska?

Dzięki niej miasto stało się pełne zagranicznych wytwórców tkanin, najczęściej Niemców, budujących nowe domy, warsztaty, a następnie manufaktury tkackie. Wraz z nimi przyjeżdżali farbiarze, kupcy i przedstawiciele innych specjalności. Zgierz jako pierwszy wśród okolicznych miast (Łodzi, Gostynina, Przedecza i Dąbia) szybko stał się bogatym centrum produkcji tekstylnej, największym w Królestwie Polskim.

Dlaczego przemysł sukienniczy?

W młodym państwie, zniszczonym wojnami i zacofanym, przemysł sukienniczy miał stać się – obok górnictwa i hutnictwa – kołem zamachowym gospodarki. Władze Królestwa Polskiego zapraszały specjalistów z krajów ościennych, tworząc im niezwykle dogodne warunki życia i pracy. Zgierz naprawdę przeszedł rewolucję – gospodarczą, społeczną i urbanistyczną. Stał się kolebką polskiego przemysłu tekstylnego, z której wywodzi się tradycja włókiennicza zaszczepiona w całym regionie.

Dlaczego Umowa Zgierska jest dla nas tak ważna?

Korzyści dla miasta – korzyści dla tkaczy

Tkacze, przybywający do Zgierza zza zachodniej granicy, otrzymywali ulgi i przywileje: każdemu zagwarantowano działkę pod budowę domu wraz z ogrodem. Nowi osadnicy uzyskali także prawo do korzystania z pastwisk i propinacji miejskiej (prawo do produkcji i sprzedaży alkoholu na terenie własnych dóbr ziemskich). 
Ułatwienia i ulgi200 lat
Pierwszym imigrantom przyznano prawo bezpłatnego wyrębu drzewa na budowę domów, po której ukończeniu zwalniano ich z płacenia podatków na sześć lat. Dzięki temu ilość wznoszonych budynków szybko rosła – powstała cała ich dzielnica, Nowe Miasto. Zastosowano tam nowoczesny układ ulic, a w drewnianych domostwach zakładano kolejne warsztaty tkackie. 
Prawo wyrębu200 lat
Osiedlający się sukiennicy oraz ich synowie zostali zwolnieni ze służby wojskowej na okres sześciu lat. W zamian musieli zadeklarować, że będą uprawiać rzemiosło tkackie albo nauczą się tego fachu. Rząd wspierał budowę kościołów ewangelickich, a rzemieślnicy-cudzoziemcy mogli zakładać towarzystwa strzeleckie.
Swobody200 lat
Każdy zgierski imigrant-sukiennik otrzymywał sześcioletnie, całkowite zwolnienie od płacenia podatków. Tkacze nie musieli też płacić cła od przywożonego do Polski majątku ruchomego, otrzymywali pożyczki na rozpoczęcie produkcji. Było to zgodne z Postanowieniem Księcia Namiestnika Królestwa Polskiego z 18 września 1820 r. o ułatwieniach i ulgach dla osiadających w Królestwie zagranicznych fabrykantów sukna i innych rzemieślników. 
Podatki200 lat